A escrita de Eva Veiga nestes tres últimos lustros percorreu un camiño de depuración estilística e esencialización significante que revela os seus froitos no recente Soño e vértice, o poemario co que gañou o XVIII Premio de Poesía do Concello de Carral.
Neste libro a súa autora avanza ata a beira do abismo, perfura no límite mesmo do cantil, na derradeira fronteira tras da cal todo é incerto. A indagación metafísica sobre o real, sobre as manifestacións do existente e, polo mesmo, o cuestionamento do sentido último do ser é o gran tema destes versos.
Nos textos de Veiga transparentan os lindeiros da linguaxe, as devasas do dicible. A poeta sérvese da palabra como incansable vixía no asedio ao invisible, que é, por natureza, inefable. Mais esa ocultación, esa ausencia do que non podemos penetrar, o baleiro insondable ao que nos precipita, non fai senón alimentar a angustia da verba necesaria.
A cita de Maurice Blanchot coa que se abre o libro sitúanos no escenario no que acontece o tránsito vital: “nesta realización do visible no invisible que é a nosa tarefa, é a mesma tarefa de morrer que nos foi até aquí tan difícil de recoñecer”. Porque nós “apenas sentimos o roce/ do que se nos oculta”. Hai, por tanto, unha “consciencia dun escuro instinto” que nos leva a tentar traspasar o derrego do impronunciable, tensando a palabra para que sexa quen de acadar o inalcanzable: “hai en min a percepción/ de algo que a lingua elude”.
Ese recoñecemento dos límites da linguaxe, contrariamente ao que puidese parecer, centra a hermenéutica do oficio da poeta, consciente do seu papel: “Mais as palabras non poden dar conta/ do que invisibles levamos/ entre os brazos e a morte”. E, porén, na súa pugna, a escrita tenta “alterar o instante/ na súa inmolación/ tocar coa lingua o invisible canto/ afundindo o abismo”.
O cerco ao invisible determina os nosos pasos, os presentes, mais tamén a percepción do pasado, o sentido do futuro: “o que foi non está/ a súa ausencia envía emisarios”, que son a Memoria, por máis que nos resulte evidente que “mirar atrás é saberse cego” e que todo é inconstante, pois “nada é idéntico nin sequera a si mesmo/ agás ese instante no seu instante imposible”.
E velaquí outra trabe que sostén este edificio lírico: a vertixe do Tempo, unha fluencia imparable, auga dos días que nos arrastra: “segue o río/ o ditado das chuvias/ e vai o acanto/ anovándose contra/ a ruína/ agarda pois só en ti/ entre o eu e a espera”.
Nesa líquida existencia convén chegar á “concentración da raíz/ na súa sede desvestindo a auga/ que o esquece todo” e decatarse de que apenas se Amor resulta un piar sólido. Cara ao “ventre invisible” debe irse “no ventre da quentura, no intimísimo/ despregarse da tenrura”. Outra non hai, pois a cinza da auga ardida é moita e ben prezado, por escaso, a esperanza: “no ardor do seu colapso/ pero distante/ indiferente/ a quen a observa/ na súa éxtase/ a esperanza brilla/ sobre a escura carencia”.
Somos corpos que xamais se deteñen ante si mesmos, “miraxes dos espellos” e, xustamente no intersticio que comunica este mundo co outro lado do azougue, está a auténtica realidade, na “greta do espello”, na fenda que une e distancia a un tempo soño e morte, o “vértice de sombra”: “lene universo que só soñando/ chega a darse no espello”. Dito doutro modo: “soñar:/ a única distancia real coa morte”.
Ler Soño e vértice para a aprehensión do oráculo. Singrar as súas páxinas na revelación do transcendente. Símbolo, ser, palabra fecundante.
[El Ideal Gallego e Diario de Ferrol, 5-6-2016]
Criticalia 