O murmurio metafísico do devir

Nordesía (Manuel Miragaia, 3-11-2019)Estamos nunha semana abondo singular, na que o sentimento que nos vincula aos seres que marcharon se fai máis patente ca nunca. Son estes, xa que logo, días para reflexionar sobre o sentido da existencia, da transcendencia, do fluír imparable do humano.

Precisamente por todo isto quero agora convidar á lectura de O sentido do infinito, o poemario de Manuel Miragaia que publica Urutau, un tratado versal que é, a un tempo, filosofía poética e poesía filosófica ou, se se quer, poesofía ontolóxica e radical.

Miragaia estreouse como poeta en 1981 coa aparición de Xénese e apocalipse e hai apenas un par de anos deu á luz Galeguia. Regresa agora á actualidade literaria con O sentido do infinito, que recolle, revisitados, os materiais poéticos do seu primeiro libro coa engádega dun monllo de novos textos que dialogan, complementan e implementan as liñas de forza xa firmemente tracexadas na poética inicial do autor.

Como o propio Miragaia aclara no longo “Prefácio” que dispón á obra, este libro nace da “angustia do ser humano perante a morte”. É, por tanto, unha resposta poesófica —concordante, en non pequena medida, coa escrita esperanzada e celebrativa de Jodorowsky— a esta anguria existencial, un trenzado que deposita o sentido da nosa existencia na comprensión de que somos vida e morte e que esta última nos renova na transcendencia, pois é formando parte do conxunto global e infinito da especie humana e de todos os seres vivos onde adquire plenitude e se completa o noso ser, supraindividual por esencia, constitutiva e definitoriamente fundido coa “outridade”, cos outros nos que somos e nos son.

É esta, por tanto, unha poética optimista, que asume a morte como un tránsito de eterno retorno e asenta a súa filosofía nun panteísmo cósmico de particular selo que recolle pensamentos converxentes con Heráclito, Pitágoras, Lao Zi, Platón, Ovidio, Montaigne, Giordano Bruno, Baruch Spinoza, Einstein, Cernuda, Neruda ou Milosz.

Consistentemente simbólica, de forte alento narrativo e enunciación metafísica, a escrita de Miragaia venos como “pássaros serôdios” que “não podiam mais com o seu voo”, xa “prontos a derrubarem-se e afundarem-se/ no oceano imenso da eternidade”; tamén como “árvores,/ penitentes…/ ao avançarem por aquele caminho pedregoso/ de fim progressivamente mais próximo”; inclusive “plantas dos campos circundantes…/ na terra, voraz de terra”. É así como o Tempo se comprende heracliteanamente: “a antes infantil água do rio,/ que passava clara e contente…/ via-se agora como o luar,/ como o sensível rosto das suas ondas/ grisalho/ suja e calada de velha”. Porque o comboio da vida é imparable: “os factos da existência/ nos vagões de um trem expresso/ levado pela potente locomotiva do tempo,/ que como sempre não parava/ em nenhuma estação”. E non debemos esquecer que somos apenas un elo da cadea do grande río da especie: “orgiásticos cometas glaciais/ fecundando/ com organismos/ o óvulo da Terra/ na noite da existência”, onde “depois daqueles factos escuros/ apareceu e desenvolveu-se/ um rio de gerações,/ descendo para o mar,/ com tantos sonhos na suas águas!”. E velaí a afirmación da esperanza: “o ser humano/ continuará com o seu caminho…/ ainda se contem/ os seus hipotéticos avanços,/ apocalíptico,/ reprodutivo do seu estancamento,/ ele e a sua sociedade,/ a padecer na sua andança sem fim/ por impraticáveis lameiros”. Así ata a aprendizaxe final: “A alma finita sobrevivia sempre/ como parte da alma infinita,/ e no sentimento e na saudade dos outros./ E pela infinitude espacial e temporal,/ pela energia do eterno retorno,/ voltariam os seres mais queridos/ a fazerem-se presentes./ Tudo ficava envolto/ pela emocionante música/ do silêncio total/ da alteridade infinita”.

Vida, morte, dor, alegría, amor, dúbidas, (in)finitude, transcendencia, plenitude, empatía comparecen neste O sentido do infinito de Manuel Miragaia, que se ergue como un “murmúrio metafísico do devir/ expressado em versos pelo poeta”; dito doutro xeito, “estremunhados fragmentos poéticos onde a vida pulsa num devir ontológico que assombra e desassombra quem procura a luz” (Amadeu Baptista); tamén “um exercício íntimo que nos leva à última fronteira e nos obriga a olhar a morte” (João Morgado); “a arte de vivir sem amarras” (Reynaldo Bessa); a poesía como “un escudo incandescente carregado de futuro, uma espécie de regresso a casa, a esse olhar (re)inaugural, o Verbo” (João Rasteiro); igualmente “a transcendência como ideia do infinito… traduzir para além das palavras toda a nudez sem máscaras do infinito” (Roseli Arruda); en fin, “uma interessante proposta que se nutre da reflexão, lúcida e serena, para acabar sugerindo a dissolução do eu individual na outridade” (Xulio López Valcárcel).

E si, a poesía, como quería Milosz, pode salvar o ser humano e a escrita de Manuel Miragaia é a proba.

[El Ideal Gallego e Diario de Ferrol, 3-11-2019]

Deixar unha resposta

introduce os teu datos ou preme nunha das iconas:

Logotipo de WordPress.com

Estás a comentar desde a túa conta de WordPress.com. Sair /  Cambiar )

Twitter picture

Estás a comentar desde a túa conta de Twitter. Sair /  Cambiar )

Facebook photo

Estás a comentar desde a túa conta de Facebook. Sair /  Cambiar )

Conectando a %s